दशैं : धार्मिक, सांस्कृतिक, र सत्ताको खेल

आज भन्दा करिब ५ पुस्ता अघि वा झन्डै १२५ बर्ष भन्दा अघि यानेकी वि.सं. १९४९-५० साल तिरको कुरा हो । याक्थुङ जातिको धेरै थरहरुमध्ये साम्साम्बुङ तबेबुङ थरको मुख्य थाक थलो खेबेङ गाउँको सिरानमा युकहाङ तबेबुङको जन्म भएको थियो । त्यस...

सामाजिक आन्दोलनकाे महत्त्व हामीले, 'ब्ल्याक लाइभस् म्याटर' काे सफलतासँगै आँकलन गर्न थाल्यौं । समग्रमा, देश र समुदायका विकसित रूपहरू सामाजिक आन्दोलनले निर्माण गरेकाे हुन्छ । याक्थुङ् समुदायको विकसित अवस्थाकाे अनुमान, यहाँ चलेका सामाजिक आन्दोलनले निर्धारण गर्छ । आदिवासीहरूकाे अवस्था पनि...

कैलाश पर्वतको दक्षिण फेदिमा कुनै समय मष्ट महाराजको राज्य थियो । मष्ट महाराजको राज्यमा सबैको हेरचाहाँ मष्ट स्वयमले गर्नु हुन्थ्यो। कसैले पनि आफ्नो राज्यमा दुःख नपाउन भन्ने चाहना उहाँको थियो । आफ्ना पाली, प्रजाहरुले दुःख पाएको उहाँलाई मन पर्दैन थियो...

हिन्दुस्थानमा गान्धीले संचालन गरेको भारतछोड आन्दोलन राष्ट्रियताको थियो । प्रकारान्त्ररणमा हिन्दुस्थान भारत, पाकिस्थान र बंगलादेश तीन टुक्रामा विभाजित भयो । निश्चय नै सिक्किमका लेन्डुपभन्दा राजा चोग्याल चलाख र राष्ट्रवादी थिए । तर बहुसंख्यामा रहेका नेपाली भाषी र लेप्चाहरुलाई बेवास्ता गरेकै...

(यतिबेला याक्थुङ लिम्बु समुदायमा लिपिको नाममाथि तीव्र बहस र विवाद भइरहेको छ । यसै सेरोफेरोमा लिपिबारे भिन्न भिन्न मतहरू प्रस्तुत गर्ने क्रममा लिपिका प्रचारक एवम् युवा अभियन्ता अभिषेक नेम्वाङको विचार प्रस्तुत गरेका छौँ । सं) आज हामीले प्रयोग गरिरहेको यो...

हिन्दू समाजमा सत्य, त्रेता, द्वापर र कलि गरी चार युगको मान्यता छ। चार युगको अवधारणाले बुद्ध र बौद्धसँग कुनै सम्बन्ध राख्दैन। प्राचीन पाली बौद्ध साहित्यमा तीन वेदको उल्लेख भए पनि युगको अवधारणा कतै भेटिँदैन। समयक्रममा १६औं/१७औं शताब्दीतिर कतिपय बौद्ध साहित्यमा...

याक्थुङ लिम्वुहरुले प्रयोग गर्दै आएको लिपिलाई सिरिजंगा लिपि भनिन्छ । यो लिपिलाई याक्थुङहरुले चलाएर वचाएर ल्याएकोले याक्थुङ लिपि, लिम्बु लिपि पनि भनिन्छ । त्यस्तै प्राचीनकालमा तागेरानिङवाफुमाङले येत्हाङहरुलाई दिएकोले माङसक् लिपि, येत्हाङहरुले चलाएकोले येत्हाङ लिपि पनि भनिन्छ । यो लिपी राज्यको...