सन्दर्भः इमानसिंह चेम्जङ ११७औं जन्मजयन्ती चेम्जङबारे केही किस्साहरुः इमानसिं क्रिश्चियन धर्म मान्थे । इमानसिंको बाबु र नाती (हानसिंका जेठा छोरा)को नाम एउटै छः मेघवरसिं ।इमानसिंले तत्कालीन इस्ट इण्डिया कम्पनी ९भारत०, सुखिम र नेपालगरी तीन देशको जागिरे । इमानसिं १५ सालको संसदीय चुनावमा आफ्नै उपाध्यक्ष (लिम्बुवान सुधार संघ) गणेशप्रसाद रिजालसंग पराजित ।नेपाली, अंग्रेजी, हिन्दि, बंगाली, लेप्चा…
झट्ट हेर्दा मान्छेको कुम जस्तो देखिने आकृतिको भएकोले त्यहाँका रैथाने मूलवासी याक्थुङ जातिले आफ्नो याक्थुङ भाषामा फक्ताङलुङ नाम राखे । यो हिमाल आरोहण गर्न निकै गाह्रो हुने बताइँदै आएको छ । यो हिमाल याक्थुङ जातिको धार्मिक आस्थाको हिमाल पनि हो । यहाँ तागेरा निङ्वाफु युमामाङ्को शक्ति विचरण गरेको र उक्त शक्तिले गर्दा आरोहण गर्न नसकिने…
फाल्गुनन्द लिङदेन फाल्गुनन्द याक्थुङ भए पनि साधु भनिन्थ्याे । किनकि, याक्थुङ मा साधु हुँदैनन् । उनी कमण्डलु, त्रिशुल बाेकेर एकतारे बजाउँदै भिक्षा मागी हिड्थे। उनी हिन्दू जसमुनि थिए । उनकाे सुरुकाे नाम फलामसिं थियाे । हिन्दू जसमुनि भएपछि जसमुनि गुरुले उनकाे नाम फाल्गुनन्द राखिदिएकाे थियाे । एक चाेटि रविमा भाते झगडा राईहरुसँग परेपछि उनी याक्थुङहरुलाई…
सन्दर्भ : फाल्गुनन्द लिङेदनको १३७ औँ जन्मजयन्ती जसै हिजो एकताका आफूलाई खाट्टी कम्युनिष्ट देखाउन अरूलाई भक्कुमार गाली गर्नुपर्छ भन्ने मान्यता थियो । गालीका पदावली हुन्थे । ‘पूँजीवादीु’, ‘शोषक’, ‘सामन्ती’, ‘नवधनाढ्य’, ‘राष्ट्रघाती’, ‘दक्षिणपन्थी’ आदि ईत्यादि । कुनै व्यक्तिले भाषणपिच्छे या आफ्नो...
तिहार याक्थुङ शब्द हाेईन तिहार याक्थुङ शव्द हाेईन । याे आयतत शव्द हाे । याे चाड वलि राजाकाे हुकुमले मान्न थालेकाेले याक्थुुङ पुर्खाहरुले याक्थुङ भाषामा वलिहाङ भनिदिए । देउसी खेल्दा हिन्दूहरुले रामायणकाे कथा हाल्छन् याक्थुङहरुले मुन्धुमकाे कथा हाले । अनि...
आफ्नो भाषा नभएकाहरु हाम्रो भाषा बोलेर आफ्नो मौलिक नभएकाहरु हाम्रो हिन्दू धर्म चोरेर हामी बाहुनहरुलाई नै थर्काउन खोज्ने मुर्ख मंगोलहरुको सपना कम्तिमा पनि पाँच शय वर्षसम्म सफल हुने छैन भन्ने प्रसाद उपाध्याय (२०५६) को चुनौति पढेपछि मलाई सोध्न मन लाग्या,...
हरेक पटक दशैं आउँछ लिम्बु समाजमा आफूलाई ठेक्केदार सम्झिने केहीहरु धारेहात लगाउँछन् । ए पख्लास, कसैले दशैं मनाउला । तीज आउँछ उहीँ गर्छन् । तिहार आउँछ एकथरी उस्तैहरु अघि सर्छन् । तिहार लिम्बु जातिको मौलिक पर्व होईन मनाउनु हुँदैन ।अझ...
पृष्ठभूमि : वास्तवमा याक्थुङहरुको धर्म हुँदैन । उनीहरू संस्कारप्रधान हुन् । तर नेपाल सरकारले जनगणना लगायत विभिन्न फारमहरुमा धर्मको महल राखे पछि र उल्लेख गर्नु परेपछि धर्म लेख्नु पर्ने बाध्यता आईपरेको हो । यदि धर्म लेखिएन भने हिन्दू धर्ममा चढाईन्छ...
बाइसे तेइसे राज्यको पालामा घले जातिको राजाहरु अहिलेको गण्डक प्रदेशमा अतिशक्तिशाली थिए तर शाहहरुले अन्य जातिको सहयोगबाट ( विशेस गरेर गुरुंग जाति र मगर जातिलाई)नेपालको एकीकरण गरी घले जातिले राज्य गरेको ठाउँहरू सबै नष्ट गरे - भाषा, संस्कार, धर्म, रीति-रिवाज...
हिन्दू सामन्तवादी सत्ताले राज्यको शक्ति प्रयोग गरी दशैंलाई हराभरा बनाए र यसलाई जबरजस्ती राष्ट्रिय चाड बनाइयो । गैर हिन्दूहरुलाई स्वीकार्न बाध्य पारिए पनि नेपालमा जातीय समुदाय पिछे दशैंको फरक–फरक धार्मिक, सांस्कृतिक महत्व छन् । मूलतः दशैं हिन्दूहरुको शक्तिको पूजा गर्ने...
